Water Natuurlijk waarschuwde jaren geleden al. Aan nicotine verwante bestrijdingsmiddelen
vergiftigen het waterleven. Ze zijn bijzonder negatief voor de waterkwaliteit. Uit steeds meer
onderzoek komt naar voren dat ze ook op land een verwoestende werking hebben. En hoewel
diverse toepassingen inmiddels verboden zijn, komen deze gifstoffen nog steeds voor in het
polderwater op alle eilanden van de Hollandse Delta.
Neonicotinoïden
Kortweg “neonics” genoemd. Het is een chemisch aan nicotine verwante groep insecten
bestrijdingsmiddelen. Ze zijn in de jaren ’80 en ’90 van de vorige eeuw op de markt gebracht door
Shell en Bayer en daarna in allerlei middelen verwerkt om landbouw gewassen te beschermen tegen
insectenvraat. Maar ook als middel tegen luizen en vlooien bij huisdieren. De middelen werden door
de overheid toegelaten. Ze zouden veilig te gebruiken zijn en geen problemen veroorzaken voor het
milieu en de gezondheid van mensen. Maar daar bleek toch anders te liggen.
Neonics verspreiden zich via de sapstroom door de hele plant. Ook stuifmeel en nectar worden zo
voorzien van een portie gif. Dat gif grijpt aan op het zenuwstelsel van insecten. Een minimale
hoeveelheid is genoeg om het oriëntatie vermogen van een bij te verstoren. Nest en voedsel kan hij
niet meer vinden en het dier is gedoemd te sterven. Het is logisch dat de werking niet beperkt blijft
tot de insecten die een plaag vormen. Dat blijkt ook uit steeds meer onderzoek.
Uitgebreid en wereldwijd wetenschappelijk onderzoek toont het dodelijke effect op bijen,
waterinsecten, vissen en vogels aan. Zo maakt de Wageningen Universiteit in een recente publicatie
het resultaat bekend van 50 wereldwijde studies naar het effect van neonics op 12 vogelsoorten.
Vrijwel elk aspect van het vogelleven wordt negatief beïnvloed. Verminderde oriëntatie waardoor ze
op de trek de weg kwijtraken, afwijkingen bij de jongen en korter leven zijn onder andere de
gevolgen. Uit een Zwitsers onderzoek komt naar voren dat de stoffen ook in de hersenen, het bloed
en de urine van jonge kinderen voorkomen.
Polderwater
Het waterschap bemonstert het oppervlaktewater op vaste meetpunten. De resultaten worden, voor
wat betreft bestrijdingsmiddelen, samengebracht in de bestrijdingsmiddelenatlas. Ze zijn voor
iedereen toegankelijk. Water Natuurlijk analyseerde deze gegevens voor de eilanden van de
Hollandse Delta. Naast het schrikbarende aantal verschillende gifstoffen in het water gaf dat ook een
beeld van de verspreiding van neonics.
De groep neonics bestaat uit 5 werkzame stoffen. Imidacloprid en thiacloprid komen op alle eilanden
van de Hollandse Delta in het polderwater voor. De andere op sommige eilanden wel op andere niet.
Ondanks dat inmiddels diverse toepassingen door de overheid verboden zijn, zit het in het water en
vergiftigt het waterleven. Waterleven en waterkwaliteit zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het
waterleven is afhankelijk van de chemische kwaliteit van het water en het waterleven is cruciaal voor
het zelfreinigend vermogen van datzelfde water.
De afgelopen 30 jaar zijn we ongeveer 70 % van het insectenleven kwijtgeraakt. Opmerkelijk is dat
deze tijdspanne overeen komt met het op de markt brengen van deze middelen. Water Natuurlijk
signaleert de problemen en dringt aan op maatregelen